Allergische reacties

INLEIDING
In de praktijk zien we vrij regelmatig honden die worden aangeboden met de klacht van plotseling ontstane bulten op het lichaam en eventueel een dik gezicht. Voor de eigenaar kan dit behoorlijk ernstig overkomen. Deze aandoening wordt veroorzaakt door een type I allergische reactie van het lichaam op een allergeen. Als oorzaak kan men denken aan: voedingsstoffen, insektenbeten (ook bijv. rupsen), reactie op entingen, medicijnen (o.a. antibiotica en pijnstillers), stoffen in de lucht, (stekende) planten en niet te vergeten stress. We zien het vaker bij jonge honden van kortharige rassen. In de praktijk zien we het regelmatig bij American Staffordshire terriërs, Shar pei's en boxers. Het kan echter ook bij andere hondenrassen voorkomen en heel af en toe bij de kat.

SYMPTOMEN
Het beeld dat we zien zijn: duidelijk begrensde, vrij harde bulten verspreid over het hele lichaam. Deze bulten kunnen binnen het tijdsbestek van 1 uur ontstaan. De bulten zijn meestal verschillend van grootte en vorm. Vaak echter hebben zij een ronde tot ovale vorm. Er is sprake van een meer of mindere mate van jeuk. Gecompliceerder wordt het wanneer de zwellingen (oedemen) zich uitbreiden in het onderhuidse weefsel en doordringen in de slijmvliezen. De reden voor deze het uitbreiding is het lekken van vloeistof uit de bloedvaten. Men kan dan aan de kop gezwollen lippen waarnemen en tevens zwelling van de wangen en rondom de ogen. Buiten het gezicht kan het ook te zien zijn aan de poten. Dit fenomeen noemt men angio-oedeem.

INTERMEZZO
Er zijn vier soorten overgevoeligheidsreacties te beschrijven. Type I tot en met Type III worden gereguleerd door antilichamen en onderscheiden zich door verschillende antigenen die herkend worden door de verschillende antilichamen. Type IV wordt gereguleerd door andere cellen van het afweersysteem. Bij de type I reactie speelt het antilichaam IgE een grote rol die ervoor zorgt dat mastcellen geactiveerd worden en waarbij een (grote) hoeveelheid histamine vrijkomt. Dit histamine zorgt voor de allergische reactie zoals hierboven beschreven. Voorbeeld hiervan bij de mens is de muggenbult. Bij de andere overgevoeligheidsreacties speelt histamine geen rol.

DIAGNOSE
Met name door het plotselinge ontstaan en het duidelijke klinische beeld kan de (waarschijnlijkheids) diagnose gesteld worden. Een goede anamnese en een goed uitgevoerd klinisch onderzoek is dan ook meestal afdoende.

THERAPIE EN PROGNOSE
De sterk omschreven bulten verdwijnen over het algemeen spontaan binnen een aantal uren tot een paar dagen. Toch kan het verstandig zijn om alsnog een behandeling in te stellen. Er kunnen namelijk complicaties optreden in de vorm van een anafylactische shock en benauwdheid (larynxoedeem).

De therapie die men kan instellen is toediening van een kortwerkend corticosteroïd (dexamethason). Dit kan in een ernstig geval het beste direct in een bloedvat worden toegediend. In het geval van een anaphylactische shock is het raadzaam om adrenaline toe te dienen.

In de literatuur staat ook het gebruik van antihistaminica beschreven, alleen worden hier wisselende resultaten mee geboekt. Verder dient er naar gestreefd te worden om de oorzaak weg te nemen. Maar dit is niet altijd mogelijk, omdat we deze niet altijd kunnen achterhalen.

Wanneer uw huisdier last heeft van een van de symptomen hierboven genoemd, dan is het raadzaam om dit door de dierenarts te laten onderzoeken.